Reva-IC

Als u 24 uur klinische intensive care zorg nodig heeft, maar intensief moet revalideren, kunt u bij ons op de IC worden opgenomen om hier al vroegtijdig mee te starten, met als doel om vanuit de IC direct door te kunnen stromen naar een revalidatiekliniek.

Als u bent opgenomen, krijgt u een vast behandelteam. Dit team bestaat uit onder andere een:

• intensivist
• revalidatiearts;
• fysiotherapeut;
• verpleegkundige;
• ergotherapeut;
• maatschappelijk werker;
• psycholoog;
• logopedist;
• diëtist;
• geestelijke verzorger indien gewenst

Samen met dit behandelteam wordt er een behandelplan opgesteld. Dit plan is gebaseerd op uw medische situatie, klachten, wensen en mogelijkheden en de bevindingen van het revalidatieteam. Afhankelijk van de revalidatiedoelen kunnen ook andere medische disciplines worden ingeschakeld. Iedere dag volgt u tussen 8.30 uur en 17.00 uur uw eigen revalidatieprogramma. ‘s Avonds en in het weekend heeft u geen therapie. Uw naasten betrekken we bij voorkeur bij uw behandeling. Een standaard revalidatietraject bestaat niet.

Op de afdeling Intensive Care zullen 2 verpleegkundigen als “regie”verpleegkundigen functioneren. Zij hebben een coördinerende rol en een van hen zal ook aanwezig zijn bij het intakegesprek waarbij wordt gekeken of u in aanmerking komt voor opname op de revalidatie Intensive Care. Deze 2 verpleegkundigen zullen u uiteraard niet altijd zélf verzorgen. Zij vormen een schakel tussen u en het multidisciplinair team.

Een maal per week wordt uw vooruitgang op revalidatiegebied besproken in het multidisciplinair revalidatie overleg, waar indien mogelijk, ook een van uw regieverpleegkundige bij aanwezig is. Uw medische situatie wordt dagelijks besproken in het multidisciplinair medisch overleg. Dit zijn 2 verschillende overlegsituaties waarbij andere specialisten aanwezig zijn.

Gedurende uw gehele opname zal de verpleegkundige degene zijn die u het meest zult zien en die het meest intensief met u zal samenwerken. U kunt te allen tijde bij ons terecht voor vragen en wij zullen indien, vragen terugkoppelen naar de andere disciplines. De lijnen zijn kort en daardoor effectief.

Ziekte en/of de behandeling van ziekte kunnen de eetlust en de smaak beïnvloeden. Ook slik- en of kauwproblemen, diarree, misselijkheid, pijnklachten, vermoeidheid en benauwdheid kunnen de voedselinname moeilijker maken. Daardoor is er een grote kans op ondervoeding gedurende IC opname. Het gevolg is dat uw spiermassa en vetreserve afnemen en uw conditie achteruit gaat. Hierdoor loopt u meer kans op complicaties en verloopt het herstel moeizamer. U hebt onder deze omstandigheden meer voeding nodig terwijl u juist minder eet. Het verhogen van het eiwit- en energiegehalte van de voeding is noodzakelijk om uw voedingstoestand te verbeteren. De diëtist kan in consult gevraagd worden om uw voedingsinname te beoordelen. Indien nodig kunnen extra tussenmaaltijden, drinkvoeding of sondevoeding geadviseerd worden om uw voedingsinname te optimaliseren.

Ergotherapie richt zich erop dat mensen zo zelfstandig mogelijk kunnen functioneren in het dagelijks leven. Dit wordt gedaan door te kijken naar de praktische gevolgen van een ziekte en hoe hiermee omgegaan kan worden in het dagelijks leven. Gedurende een opname op de intensive care is er een mogelijkheid dat u ondersteuning krijgt van een ergotherapeut. Een ergotherapeut kan om meerdere redenen betrokken zijn bij het revalidatieproces binnen de Reva-IC. Door patiënten al op de IC te activeren en zelfredzaamheid te stimuleren, hoe klein dan ook, is de overgang van de IC naar een revalidatieafdeling kleiner en zijn mogelijk de langere termijn gevolgen voor de patiënten minder ingrijpend.

Zo kan het zijn dat er tijdelijk een rolstoel nodig is indien lopen nog niet mogelijk is en de mobiliteit nog beperkt is. De ergotherapeut beoordeelt samen met de fysiotherapeut en de verpleging aan welke eisen de rolstoel moet voldoen, waarbij er rekening wordt gehouden met de mogelijkheden van de patiënt voor een optimale zitondersteuning. Tevens zal er door de ergotherapeut in een vroege fase aandacht zijn voor de arm/handfunctie. De ergotherapeut is vaak betrokken bij de inzet van hulpmiddelen om mobilisatie of kleine activiteiten weer mogelijk te maken.

Naast de therapiemomenten is het ook van belang dat er zelfstandig aan de slag wordt gegaan met oefeningen om het herstel te bevorderen en de patiënt daarmee weer regie krijgt over het eigen handelen. Zo mogelijk wordt al snel bekeken of er kleine activiteiten tijdens de zelfzorg of mobilisatiemomenten zelfstandig uitgevoerd kunnen worden. Indien mogelijk kan de ergotherapeut de verpleging of familie instrueren zodat zij activiteiten kunnen uitvoeren met de patiënt ter ontspanning of activering. Het uitvoeren van activiteiten stimuleert het gehele lichaam en vergroot de mobilisatie en de zelfredzaamheid van de patiënt. Omdat opname op de IC ook gevolgen kan hebben voor het cognitief functioneren, zal de ergotherapeut ook dit gebied in kaart brengen tijdens bovenstaande activiteiten.

Om een duidelijk beeld te krijgen van de patiënt vóór de opname op de intensive care, zal de ergotherapeut inventariseren hoe de thuissituatie voorheen was en welke activiteiten iemand voorheen uitvoerde. Dit kan zowel met de patiënt zelf als ook met de contactpersoon worden besproken. De ergotherapeut werkt nauw samen met de andere betrokken disciplines. De voortgang van de patiënt wordt teruggekoppeld in het wekelijkse multidisciplinaire overleg. Hierin wordt ook besproken welk vervolgtraject na de IC het meest passend zal zijn.

De logopedist houdt zich bezig met het beoordelen, verbeteren en optimaliseren van patiënten die moeite hebben met het veilig eten en drinken en het communiceren met de omgeving, tijdens of na kunstmatige beademing/ aanwezigheid van een tracheacanule, maar ook bij patiënten die door andere (pre-existente) medische oorzaken slik/communicatie problemen hebben.

Doel is om door middel van sliktraining de luchtweg vrij te houden van speeksel/sputum (slijm), kauwen makkelijker gaat, maar ook dat er voeding/drinken wordt aangeboden waarin de patiënt zich niet verslikt.

Voeding kan dus (tijdelijk) aangepast worden tot een vloeibare dikte als dit veiliger is. Er kan een andere beker/glas geadviseerd worden als daarmee het zelfstandig drinken (of helpen met) makkelijker gaat.

De logopedist beoordeelt hoe het gaat met het uiten van taal, begrijpen van taal en het stemgeven. Als er problemen zijn in het begrijpen of gebruiken van taal, zowel mondeling als schriftelijk dan kan de logopedist hierin adviseren en begeleiden. Soms zijn er ondersteunende communicatiehulpmiddelen (aanwijskaart/app) nodig.

Gedurende de opname wordt zoveel mogelijk rekening gehouden met de belastbaarheid en fysieke mogelijkheden om eventueel zelf te kunnen eten/drinken. Samen met de fysiotherapie en ergotherapie wordt er gekeken naar een zo optimaal mogelijke houding in bed of (rol)stoel om de slikveiligheid te optimaliseren en worden adviezen overgedragen naar de verpleging/omgeving. Samen met de arts/verpleging wordt er mee gedacht over het canulebeleid en het eventueel inschakelen van een KNO-arts om het slikken mede te beoordelen.

Er is steeds terugkoppeling en overleg tussen de logopedist en de rest van het team om het beloop en herstel te monitoren én de zorg rond de patiënt zo optimaal mogelijk te krijgen.

Bij overname door een andere afdeling/revalidatiesetting zorgt de logopedist voor een overdracht naar de collega’s die de therapie gaan vervolgen.

Tijdens opname op de intensive care kan het zijn dat u psychische klachten ondervindt als gevolg van het ziektebeeld of de opname. Sommige mensen ervaren angst- of depressieve klachten, gevoelens van verhoogde prikkelbaarheid of slaapproblemen. Ook kan het zijn dat u cognitieve klachten ervaart zoals problemen met de aandacht, het geheugen, taal of de waarneming. De psycholoog zal deze klachten samen met u verhelderen en u vervolgens daarvoor behandelen dan wel in begeleiden. Tevens zal de psycholoog het revalidatieteam en het team op de intensive care voorzien van omgangsadviezen en gerichte informatie aan hen verstrekken omtrent het psychisch en cognitief functioneren. Hierdoor kunnen zij beter rekening houden met de beperkingen die er zijn en kunnen therapieën hierop afgestemd worden, zowel ten tijde van de opname als het mogelijk revalidatietraject dat volgt.

De revalidatiearts is coördinator van het revalidatieteam. Het revalidatieteam bestaat uit diverse disciplines, welke op dat moment nodig zijn voor optimale revalidatie van de individuele patiënt. De disciplines die in het traject betrokken kunnen worden zijn fysiotherapie, ergotherapie, logopedie, diëtetiek, maatschappelijk werk en psychologie.

Het doel is om de patiënt zo goed mogelijk voor te bereiden op verdere revalidatie na de IC-opname, door de eerste stappen van revalidatie al op de IC in te zetten. Zo sluit de revalidatie na de IC-opname zo goed mogelijk aan.

De volgende vraag staat centraal: welke eerste stappen kunnen er al op de IC ondernomen worden om nu, maar ook later het functioneren van de patiënt te verbeteren. Patiënten moeten uiteindelijk weer zo goed als mogelijk, mee kunnen doen in de maatschappij.

Voordat we met revalidatie op de IC kunnen beginnen is er aandacht voor het scheppen van voorwaarden hiervoor (denk aan afbouw beademing, voeding, (zoveel mogelijk) voorkomen van bewegingsbeperkingen, doorliggen etc.). Daarnaast is er in een vroeg stadium al aandacht voor verschillende onderdelen van het functioneren, hierbij kan gedacht worden aan mobiliteit (bewegen), zelfzorg, psychologisch functioneren en communicatie. We willen de negatieve gevolgen die een IC opname met zich mee kan brengen zoveel mogelijk minimaliseren.

Zelfs bij de ernstig zieke patiënt op de intensive care is het vroeg starten met revalideren erg belangrijk en effectief. Uit onderzoek blijkt dat training een positief effect heeft op zowel de ligduur, het herstel en voorkomen van complicaties. Op de “revalidatieafdeling intensive care” van het Zuyderland ziekenhuis locatie Sittard/Geleen, worden mensen met complexe zorgvragen, waaronder ademhalingsproblematiek en/of ernstige verslechtering van de conditie al in een vroeg stadium aangepakt door de fysiotherapeut. Naarmate u herstelt van uw ernstige ziekte gaat de fysiotherapeut steeds meer werken aan het optimaliseren van uw lichamelijke conditie om toe te werken naar ontslag naar de revalidatiekliniek.

De fysiotherapeut zal vroeg starten met spierkracht training en gerichte ademhalingsoefeningen om het herstel te bespoedigen. Verder wordt er gewerkt aan het weer zelfstandig kunnen uitvoeren van dagelijkse handelingen zoals zitten, uit bed komen, staan en lopen. Daarbij wordt eventueel gebruik gemaakt van diverse specialistische apparaten (statafel, ademspiertrainer, fietsen) die niet alleen een gunstige invloed hebben op de spieren maar ook invloed hebben op allerlei lichamelijke functies zoals het hart of de longen. Dit gebeurd natuurlijk onder bewaakte omstandigheden om complicaties te voorkomen. De fysiotherapeutische behandeling gebeurd in nauwe samenspraak met artsen, verpleging en andere paramedische disciplines die gespecialiseerd zijn in het werken op de intensive care.