Maatregelen thuis na chemotherapie

Contact met chemotherapie in uitscheidingsproducten kunt u zoveel mogelijk beperken door goede hygiëne.

• Ga één keer per dag onder de douche of in bad.
• Was na elk toiletbezoek uw handen.
• Gebruik wegwerphandschoenen bij contact met uitscheidingsproducten, bijvoorbeeld bij schoonmaakwerkzaamheden. Gooi de handschoenen na gebruik weg.
• Was uw handen grondig na contact met uitscheidingsproducten.

Chemoresten kun je niet schoonmaken met chloor of dettol. Wel met veel en koud water en een zeepoplossing.

Voor het opruimen bij morsen van uitscheidingsproducten van de chemotherapie is een mild schoonmaakmiddel, zoals een allesreiniger, voldoende. Let hierbij op het volgende:

• Gebruik wegwerphandschoenen bij het schoonmaken van materiaal waar uitscheidingsproducten mee in aanraking zijn geweest. Denk hierbij aan het toilet, de douche en de wastafel.
• Spoel de gebruikte schoonmaakdoeken niet uit in het sopwater. Gebruik steeds een nieuw doekje. Verzamel de gebruikte schoonmaakdoeken in een aparte verzamelzak voor de was.
• Maak het toilet en de douche minimaal één keer per dag schoon. In ieder geval wanneer deze vies is.
• Reinig de po of het urinaal direct na gebruik. Spoel deze eerst om met koud water en maak deze daarna schoon.
• Reinig de postoel iedere dag.
• Is de vloer of de vloerbedekking bevuild met braaksel, urine of andere lichaamsvloeistoffen? Dep de vloer of vloerbedekking dan eerst droog met absorberend keukenpapier. Maak de vloer daarna schoon. Werk daarbij van schoon naar vuil.
• Reinig een medicijncupje dat hergebruikt wordt voorzichtig onder stromend water.
• Heeft u hulp in de huishouding? Breng deze mensen op de hoogte van deze voorschriften.
• Voor gebruik van bestek, serviesgoed en andere gebruiksartikelen hoeft u geen speciale maatregelen te nemen.

Krijgt u hulp bij de verzorging op bed, aan de wastafel, onder de douche of in bad? Dan is het raadzaam dat degene die u helpt wegwerpwasdoekjes gebruikt.

U kunt gewoon lichamelijk contact hebben met uw naasten. Knuffelen of een zoen geven is niet schadelijk.
Wel wordt aangeraden om tijdens de risicoperiode bij het vrijen een condoom te gebruiken. Het is niet bekend of en in welke mate cytostatica worden opgenomen in het sperma of het slijmvlies van de vagina.

Wanneer uw naaste of mantelzorger zwanger is, mag u gewoon contact hebben met diegene. De zwangere mag u ook ondersteunen waar nodig. Cytostatica in uitscheidingsproducten heeft geen gevolgen voor de ongeboren vrucht van uw naaste.

Tijdens de chemokuren lopen uw huisdieren geen extra risico. De kans dat ze met uw excreta in contact komen is heel klein.

Door de chemotherapie kan uw afweersysteem verzwakken. Hierdoor kunt u meer vatbaar zijn voor de bacteriën die huisdieren met zich meedragen.

Houd daarom rekening met de volgende punten:

• Ga met uw huisdieren naar de dierenarts voor een medische controle en eventueel vernieuwen van inentingen.
• Geef uw huisdieren uit voorzorg een middel tegen vlooien en teken.
• Geef uw huisdieren iedere 6 maanden een medicijn tegen parasieten (worm afdrijvend middel).
• Was na ieder contact met dieren zorgvuldig uw handen.
• Raak het eten voor uw huisdieren niet aan. Sommige soorten diervoeding kunnen ziekteverwekkers bevatten. Vraag een huisgenoot of mantelzorger om de dieren eten te geven, of draag wegwerphandschoenen.
• Vraag een naaste om de bakken en/of hokken te reinigen, of draag wegwerphandschoenen. Ook in de ontlasting van dieren kunnen ziekteverwekkers zitten.
• Slaap in een andere ruimte dan uw huisdieren.
• Laat u niet likken door dieren. Hun speeksel kan ziekmakende bacteriën en parasieten bevatten.
• Raak geen reptielen zoals slangen en hagedissen aan. Ook op hun huid zitten ziekmakende bacteriën.

Neemt u de chemotherapie thuis in? Houd dan rekening met de volgende punten:

• Neem bij voorkeur zelf ( zonder hulp) de tabletten, capsules of het drankje in.
• Helpt iemand u bij de medicijninname? Dan is het raadzaam dat deze persoon wegwerphandschoenen draagt om het contact met de cytostatica te vermijden.
• Neemt tabletten en capsules in hun geheel in. Maal tabletten niet fijn en maak capsules niet open.
• Laat u medicijnen oplossen voordat u ze inneemt? Gebruik een plastic bekertje dat u na inname weggooit in een dubbele plastic zak. Of maak het direct schoon met een gewoon afwasmiddel.

Was uw handen na het innemen van de chemotherapie.

Uitscheidingsproducten kunnen en mogen via het riool worden afgevoerd. Gebruik bij voorkeur het toilet in plaats van een po of urinaal.

U mag elk toilet gebruiken. Let daarbij op het volgende:

• U kunt het beste zittend plassen; dat geldt ook voor mannen. Dit veroorzaakt minder spatten.
• Spoel het toilet na gebruik twee keer door met gesloten deksel. Gebruik hierbij niet de waterbesparende knop.
• Verwijder eventuele druppels op de toiletbril. Dep ze met droog toiletpapier.
• Was uw handen na toiletgebruik.

Gebruikt u een po of urinaal? Volg dan de volgende adviezen op:

• Leeg de po of het urinaal na ieder gebruik voorzichtig in het toilet.
• Spoel het toilet na gebruik twee keer door met gesloten deksel. Gebruik hierbij niet de waterbesparende knop.
• Maak daarna de po of het urinaal schoon. Tips hiervoor leest u bij schoonmaken.
• Helpt iemand u bij het afvegen, dan moet degene wegwerphandschoenen dragen en daarna zijn handen wassen.

De maatregelen voor het omgaan met braaksel zijn hetzelfde als bij urine en ontlasting.

Bent u misselijk of denkt dat u gaat braken? Dan kunt u iets op uw kussen leggen dat u direct kunt weggooien of gemakkelijk kunt schoonmaken. Bijvoorbeeld een wegwerponderlegger of een handdoek. Een handdoek kunt u wassen met een voorwasprogramma en het gebruikelijke wasprogramma.

Maak bij braken zo mogelijk gebruik van het toilet. Is dat niet mogelijk, gebruik dan wegwerpmateriaal. Bijvoorbeeld een plastic zak of draagtas in een emmer. Knoop de plastic zak of draagtas voorzichtig dicht en gooi deze direct weg in een aparte vuilniszak. Zo voorkomt u lekken.

Braaksel mag u weggooien in het toilet. Spoel het toilet daarna twee keer door met het deksel dicht. Gebruik hierbij niet de waterbesparende knop.
Was uw handen na het braken en/of opruimen van braaksel.
Gaat u de deur uit? Zorg dan dat u opvangmateriaal bij u heeft, zodat u ergens in kunt braken als u plotseling misselijk bent, bijvoorbeeld een plastic tasje.

Bij voorkeur verschoont u het incontinentiemateriaal zelf. Voor het verschonen tijdens een chemokuur gelden de volgende adviezen:

• Doe de verzorging zoveel mogelijk op dezelfde plaats.
• Leg vooraf alle materialen klaar die nodig zijn.
• Verpak het gebruikte incontinentiemateriaal in een aparte zak, voordat u dit bij het afval gooit.
• Was na het verschonen uw handen met water en zeep.
• Helpt iemand u bij het verschonen van het incontinentiemateriaal? Dan moet degen wegwerphandschoenen dragen.

Bij voorkeur verzorgt u zelf het stoma. Let daarbij op het volgende:

• Verzorg het stoma zoveel mogelijk op dezelfde plaats.
• Leg vooraf alle materialen klaar die nodig zijn.
• Probeer zoveel mogelijk lekkage vanuit het stoma te voorkomen bij het wisselen van het stomazakje.
• Verpak het gebruikte stomamateriaal in een apart zakje voordat u dit bij het afval gooit.
• Leegt u het stoma in het toilet? Spoel het toilet na gebruik twee keer door met gesloten deksel. Gebruik hierbij niet de waterbesparende knop.
• Was uw handen met water en zeep na verzorging van het stoma.
• Helpt iemand u bij de stomazorg? Dan moet degene wegwerphandschoenen dragen. Wanneer er sprake is van ‘spettergevaar’, is het raadzaam dat deze persoon een extra schort draagt. Na afloop moet diegene zijn handen wassen met water en zeep.

Bij voorkeur verzorgt u zelf de katheter. Let daarbij op het volgende:

• Is de opvangzak bijna vol? Verwissel deze in zijn geheel.
• Verwissel de opvangzak zoveel mogelijk op dezelfde plaats.
• Leg vooraf alle materialen klaar die nodig zijn.
• Probeer lekkage vanuit de katheter te voorkomen bij het wisselen van de opvangzak.
• De opvangzak kunt u in een dubbele plastic zak doen en daarna met het huisvuil weggooien. Dit om lekkage te voorkomen.
• Was uw handen na het wisselen met water en zeep.
• Krijgt u blaasspoeling met BCG? Reinig het toilet dan dagelijks met een chlooroplossing. Was de schoonmaakdoek die u hiervoor gebruikt apart.

Wasgoed dat sterk is bevuild met uitscheidingsproducten tijdens de chemokuur kunt u het beste als volgt behandelen:

• Verzamel het wasgoed apart in een goed afsluitbare plastic zak.
• Plaats het wasgoed vanuit de aparte verzamelzak direct in de wasmachine, zonder het aan te raken.
• Was uw handen nadat u het wasgoed in de wasmachine gedaan hebt.
• Stel eerst een voorprogramma in. Daarna het gebruikelijke wasprogramma met uw gebruikelijke wasmiddel.
• Wast iemand anders uw wasgoed? Dan moet diegene handschoenen dragen als hij het wasgoed in de wasmachine stopt.

Gooi alle wegwerpmaterialen, bijvoorbeeld incontinentiemateriaal, bakjes met braaksel, gebruikt stomamateriaal of pillenstrips, die mogelijk in aanraking zijn geweest met cytostatica weg in een aparte afvalzak. Dit mag een plastic tasje of boterhamzakje zijn. Dit om het risico op lekkage te voorkomen.
Sluit deze zak goed.
Doe de dichtgeknoopte plastic zak in een plastic vuilniszak. Gooi deze met het huisvuil weg.
Lever overgebleven medicijnen in bij de apotheek.

Probeer de plaats op uw lichaam te reinigen met water en zeep.
Neem bij twijfel contact op met uw arts of verpleegkundige.